Thủy điện Mây Hồ (Sa Pa) chặn "nguồn sinh kế" của dân dẫn đến xô xát !

Lào Cai - Thủy điện Mây Hồ (Sa Pa) xây đập, nhiều hộ dân nuôi cá hồi không thể chăn nuôi tiếp nhưng chủ đầu tư luôn tỏ ra không thiện chí trong mỗi lần đàm phán đền bù.

Nhiều hộ dân tại xã Ngũ Chỉ Sơn (Sa Pa) cho rằng, Công ty TNHH năng lượng Mây Hồ "chặn nguồn sống" của dân nhưng lại thiếu thiện chí đền bù.

Nguồn cơn xô xát

Anh Chảo Duần Chẳn (sinh năm 1981, thôn Can Hộ, xã Ngũ Chỉ Sơn) bị đánh vào đầu

Những ngày gần đây, dư luận đặc biệt quan tâm đến vụ việc xô xát giữa nhóm người được cho là công nhân xây dựng thủy điện và người dân địa phương tại khu vực thủy điện Mây Hồ (thôn Lủ Khấu, xã Ngũ Chỉ Sơn, thị xã Sa Pa). Nguồn cơn của sự việc được cho là việc thỏa thuận đền bù ảnh nguồn nước suối Can Hạ giữa một số hộ dân chăn nuôi cá hồi và đại diện Công ty TNHH năng lượng Mây Hồ (Công ty Mây Hồ) không tìm được tiếng nói chung.

Trao đổi với PV, sáng 17.3, anh Lý Quẩy Vảng (đại diện một trại cá tại thôn Lủ Khấu) chia sẻ: "Trại cá nhà tôi mỗi năm cho thu hoạch 2 lứa cá, lợi nhuận khoảng 800 triệu, vốn đầu tư ban đầu cũng rất lớn bởi cần xây bể bêtông và hệ thống dẫn nước, mỗi trại cá chúng tôi chung nhau 3 hộ cùng góp vốn.

Cuối năm 2021, xã và Công ty Mây Hồ đề xuất tạm dừng nuôi cá để xây dựng hầm dẫn nước, chúng tôi đã ngừng nuôi 2 năm nay, thế nhưng đền bù cho chúng tôi thì họ không thực hiện. Tôi đề xuất giá nhưng phía công ty không ý kiến hay thỏa thuận giá gì. Họ bỏ đi kèm câu nói "chúng tôi sẽ có người vào bảo vệ thi công".

Anh Lý Quẩy Vảng cạnh vị trí thủy điện Mây Hồ dự kiến xây đập giữ nước. Ảnh: AT.

Cùng chung ý kiến, ông Chảo Duần Quẩy (chủ một trại chăn nuôi cá hồi) nói: "Trại cá nhà tôi là trại lớn nhất, thời điểm 2014, chúng đầu tư khoảng 3 tỉ xây dựng hệ thống bể nuôi và nhà trông coi trại, mỗi năm thu hoạch khoảng 10 tấn cá.

Cuối năm 2020, xã có công văn yêu cầu dừng nuôi cá, nếu cố nuôi thủy điện sẽ không đền bù". "Chúng tôi đã dừng thả giống mới theo đúng yêu cầu, nhưng phía Công ty TNHH năng lượng Mây Hồ luôn coi thường dân, không hề thỏa thuận đền bù. Không những vậy, trong nhiều lần làm việc, họ còn nói "sẽ có vệ sĩ vào đấy bảo vệ thi công.

Trại cá đang nuôi sống cả 3 gia đình chúng tôi, thủy điện làm thế khác nào chặn nguồn sống của bà con", ông Quẩy nói với PV Báo Lao Động. Được biết, khu vực các trại cá hồi không nằm trong phạm vi thu hồi đất, giải phóng mặt bằng của thủy điện Mây Hồ, tuy nhiên, các trang trại này lại nằm dưới đập đầu mối nước của thủy điện. Việc chăn nuôi cá hồi bằng nguồn nước đã qua đập thủy điện là không thể, bởi theo các hộ dân, cá hồi là loài cần điều kiện sống lý tưởng, nhiệt độ nước không đủ hay chất lượng nước không sạch, không trong... rất dễ khiến cá nhiễm bệnh mà chết.

"Công nhân mới vào" xô xát với dân

Chiều cùng ngày, trao đổi với Lao Động, ông Đinh Huy Cường – Chủ tịch UBND xã Ngũ Chỉ Sơn cho biết: "Nguyên nhân chính của vụ xô xát này là do việc thi công thủy điện sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn nước mà các hộ dân đang chăn nuôi cá hồi tại bản Lủ Khấu, vị trí các hộ này đặt ao nuôi cá không nằm trong phạm vi bồi thường giải phóng mặt bằng".

Người dân bị các đối tượng công ty hành hung

Theo ông Cường, trước mắt, quá trình bồi thường hỗ trợ sẽ được ưu tiên, việc này đang chậm tiến độ nên các bên đều mong muốn được giải quyết.

Ông Chảo Dần Quẩy cho rằng, thủy điện Mây Hồ đang “chặn nguồn sống” của dân nhưng lại không có thiện chí thỏa thuận đền bù.

Nói về việc người của thủy điện tham gia ẩu đả với người dân, ông Cường cho rằng, lượng công nhân này là lao động của một bên thứ hai có thỏa thuận với phía thủy điện. Bên công ty chủ quản của các công nhân này nói sẽ đưa ra được hợp đồng lao động.

Theo ông Cường, xã chưa thực sự nắm rõ vấn đề này bởi đại diện doanh nghiệp chỉ mới lên UBND xã báo cáo rằng, sẽ có thêm công nhân vào làm thì ngay thời điểm đó, sự việc ẩu đả đã xảy ra. Còn số lao động có mặt từ trước, thường xuyên tại thủy điện đã được đăng ký tạm trú đầy đủ.

Vụ xô xát tại thủy điện Mây Hồ: Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai tiếp tục chỉ đạo xử lý nghiêm trường hợp vi phạm

Ngay trong ngày 14/3/2022, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai ban hành văn bản hỏa tốc số 947/UBND-KT về việc chỉ đạo xử lý vụ việc tại thôn Lủ Khấu, xã Ngũ Chỉ Sơn, thị xã Sa Pa (Lào Cai).

Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo Sở Công Thương chủ trì, phối hợp với Sở Giao thông vận tải - Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường tổ chức làm việc với UBND thị xã Sa Pa và các đơn vị liên quan đến vụ việc tụ tập đông người, xô xát xảy ra tại thôn Lủ Khấu, xã Ngũ Chỉ Sơn ngày 14/3/2022.

Văn bản chỉ đạo xử lý nghiêm vụ việc xô xát tại thủy điện Mây Hồ của UBND tỉnh Lào Cai ban hành ngày 18/3/2022. Ảnh: Dân Việt

Đồng thời Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai cũng chỉ đạo xem xét nguyên nhân vụ việc và các vấn đề liên quan, xử ý theo thẩm quyền; những vấn đề vượt thẩm quyền báo cáo UBND tỉnh ngày 16/3/2022. Ngày 16/3 trao đổi với phóng viên Dân Việt, ông Vương Trinh Quốc, Chủ tịch UBND thị xã Sapa cho biết đã có báo cáo gửi UBND tỉnh Lào Cai về vụ việc.

Lán trại của đơn vị thi công đập đầu mối thủy điện Mây Hồ bị đập phá. Ảnh: LT

Sau khi tiếp nhận báo cáo của UBND thị xã Sapa, và Báo cáo của Sở Công Thương, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai tiếp tục chỉ đạo bằng văn bản số 1007/UBND-KT, ngày 18/3/2022, giao UBND thị xã Sa Pa tiếp tục chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn, UBND xã Ngũ Chỉ Sơn tuyên truyền, vận động nhân dân không được tụ tập đông người gây cản trở việc thi công tại dự án thủy điện Mây Hồ; Chấp hành tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các quy định của địa phương.

Khu vực thi công đập đầu mối thủy điện Mây Hồ đang thi công thì xảy ra xô xát khiến hàng chục người bị thương nặng phải nhập viện cấp cứu. Ảnh: Dân Việt

Cùng với đó cần đôn đốc Công ty TNHH Năng lượng Mây Hồ thực hiện đúng biên bản, cam kết với nhân dân; xác minh và xử lý nghiêm trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật.

Đối với Công ty TNHH Năng lượng Mây Hồ cần tổ chức rà soát lại công tác đền bù, hỗ trợ giải phóng mặt bằng và phạm vi, ranh giới đất của dự án đã được cơ quan có thẩm quyền cấp. Phối hợp với chính quyền địa phương tiếp tục đối thoại với các hộ gia đình bị ảnh hưởng trực tiếp từ dự án để có phương án đền bù, hỗ trợ thích hợp trên cơ sở pháp luật quy định; quán triệt các đơn vị thi công tại công trường không tụ tập, phát sinh mâu thuẫn với các hộ dân trong khu vực.

Văn bản cũng yêu cầu Công ty TNHH năng lượng Mây Hồ thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật về an toàn lao động, an ninh trật tự.

Công ty TNHH năng lượng Mây Hồ từng bị xử phạt vi phạm hành chính thể hiện ở Quyết định số 07/QĐ-XPHC ngày 19/5/2021 của Thanh tra Sở Giao thông vận tải - Xây dựng tỉnh Lào Cai do vi phạm hành chính trong hoạt động xây dựng. Công ty TNHH Mây Hồ bị xử phạt đúng ngày được cấp phép xây dựng Công trình thủy điện Mây Hồ theo giấy phép số 1663/GPXD của Sở Giao thông vận tải - Xây dựng Lào cai cấp.

Tướng Quân Tướng Quân Xuất Chinh | Version Cảnh Sát Cơ Động